Iedereen heeft een innerlijke criticus
De term innerlijke criticus (of eigenlik pathological critic) is bedacht door psycholoog Eugene Sagan om de negatieve innerlijke stem te beschrijven die je voortdurend bekritiseert en beoordeelt. Iedereen heeft er een, maar mensen met een laag zelfvertrouwen hebben vaak een stem die luidruchtig is en erg wrede dingen zegt.
De criticus vergelijkt je met anderen en weet het altijd zo te draaien dat je er niet goed uitkomt. Hij geeft jou de schuld van alles wat niet goed gaat, legt de lat zo hoog dat je nooit zal voldoen en je krijgt een flinke uitbrander als je iets niet goed gedaan hebt. De criticus is voortdurend bezig om jouw eigenwaarde omlaag te halen.
Hoe de criticus werkt
De innerlijke criticus is sluw, hij weet het zo aan te pakken dat je denkt dat hij je beschermt, dat hij vanuit rede denkt en je waarschuwt voor bepaalde dingen. Je denkt dat hij je aan het helpen is inplaats van je tegen te werken. En dat is dus het lastige; de criticus brengt zijn commentaren dus zo dat hij vrijwel altijd geloofd wordt. Waardoor deze een grote invloed op je leven kan hebben. Juist ook omdat je criticus er altijd is. In iedere situatie is hij er steeds opnieuw en opnieuw en roept hij dingen als; “zo, weet je dat nu nog niet, wat een dom wicht ben je! Denk je echt dat je dit jurkje kan hebben? Dat ziet er echt niet uit! Was je maar meer zoals zij, kijk eens hoe makkelijk zij dat allemaal doet!” Stuk voor stuk valse opmerkingen die je klein houden en in de weg staan om het leven te leven zoals jij dat wilt. Zolang de criticus jouw keuzes beïnvloeden ben je niet vrij in de keuzes die je maakt. Dan blijf je steeds binnen je comfort zone en doe je de dingen niet die je het allerliefste wel doet.
Omgaan met je innerlijke criticus
- De eerste stap in het om gaan met jouw criticus is weten wanneer hij aan het woord is. Zodra je een opmerking hoort vanuit de stem van je innerlijke criticus merk je dat op en plak je er een sticker op; ah! Dat is hem! Door hem te gaan herkennen kun je vervolgens ook zeggen, dat is mijn criticus, dat ben ik niet. Op deze manier maak je je al los van je criticus en creëer je afstand.
- Misschien heb je ook wel een beeld van hoe die criticus eruit ziet en als je dat niet hebt verzin dan een personage en geef dat personage een naam. Op die manier komt je criticus nog meer los van jou.
- Als je criticus eenmaal een ‘gezicht’ heeft gekregen en je herkent waneer hij aan het woord is dan is de volgende stap zijn bedoelingen achterhalen. Als je de functie van de criticus begrijpt en je weet
welke behoefte de criticus vervult kun je die rol van hem wegnemen. Dit doe je door jouw behoefte op een gezonde manier te gaan vervullen.